Foto © EY fotografie

LIEKE LAMB: “WE ZATEN MET ZIJN ALLEN IN HETZELFDE SCHUITJE, MAAR DE EEN ZAT IN EEN ROEIBOOT EN DE ANDER OP EEN LUXE JACHT.”

Trendwatcher Lieke Lamb kijkt terug op een bewogen jaar. “Het is een hele interessante periode. Het is vanuit technologisch perspectief ook een hele mooie periode, omdat nu eindelijk stappen zijn gezet in de digitalisering. En mensen zien nu ook echt de voordelen van digitalisering. Natuurlijk werden de nadelen ook zichtbaar: we missen de micro-momentjes en het echte contact met elkaar. Ik denk dat deze periode het gelijk van zowel de critici als het gelijk van de tech-adapts die kansen zien, heeft bewezen.”

DIGITALE DISPRUPTIE

“Ik denk dat we nu voldoende tijd hebben gehad om te wennen aan het hybride werken. Het was in het begin natuurlijk best een gedoe met Zoom en Teams, maar nu zijn we daar allemaal wel aan gewend. Bedrijven hebben die transitie natuurlijk ook gefaciliteerd. Bovendien mocht iedereen in het begin ook nog klungelen. Het was voor iedereen wennen. Wij hebben met zijn allen een collectief leerproces meegemaakt en dat is ook wel leuk om mee te maken.” Nu we allemaal gewend zijn aan Zoom en Teams is natuurlijk de vraag hoe we het hybride werken in de toekomst vorm gaan geven.

WISHFUL THINKING

“Ik weet nog dat aan het begin van de eerste lockdown werd gedacht dat we nu bewust zouden worden en nooit meer in de file naar kantoor zouden staan, maar dat was wensdenken. Ik heb het ook bij Omroep WNL gezegd: zodra we weer in die auto kunnen zitten… Het gebruik van de auto is hardnekkig en het ontbreekt aan een noodzaak om het niet te doen. Althans, het ontbreekt aan een intrinsieke reden om de auto te laten staan. De jonge generatie is misschien iets milieubewuster, maar bij het CBR is er een stormloop op rijbewijzen en er wordt weer gegooid met auto’s bij ICT-bedrijven om personeel binnen te halen. Het werken wordt misschien digitaler, maar mensen hebben ook behoefte om weer op kantoor te werken.”

HYBRIDE WERKEN

“Je ziet wel dat iedereen anders denkt over het hybride werken. We zaten met zijn allen in hetzelfde schuitje, maar de een zat in een roeiboot en de ander op een luxe jacht. Het verplichte thuiswerken heeft voor een enorme tweedeling gezorgd. Niet alleen als het gaat om digitale vaardigheden en de beschikbaarheid van middelen, maar ook als het gaat om de omstandigheden in het algemeen. Sommigen hadden thuis een mooie kamer, anderen zaten een beetje zielig alleen te wezen en weer anderen moesten alle zorgtaken combineren met thuiswerken. Het is denk ik voor iedereen fijn om weer naar kantoor te kunnen. Het gaat om de input, het elkaar aansteken met enthousiasme en creativiteit. Wij zijn heel origineel als mensen, maar originaliteit en creativiteit is gebaseerd op de dingen die om ons heen gebeuren. Natuurlijk zijn de micro-momentjes ook een belangrijke reden dat veel mensen weer naar kantoor willen.”

FOMO

“We moeten ook niet vergeten dat die micro-momentjes niet alleen maar de sociale smeerolie zijn, maar ook echt impact hebben. Als er een mooi project wordt verdeeld en jij zit thuis werken, maak jij dan net zo veel kans om dat project in de wacht te slepen? Je ziet dat mensen echt last krijgen van die fear of missing out. Het is zowel voor bedrijven als voor medewerkers zoeken hoe we dit nu met elkaar vorm kunnen geven. En dat wordt een belangrijk thema voor het komende jaar. Het is zoeken naar balans. Aandacht, balans en communicatie.”

THE LIQUID WORKSPACE

“Ik geloof niet dat we weer 5 dagen op kantoor gaan werken, maar ik denk dat we in de toekomst nog een stap verder gaan dan hybride werken. Hybride werken is thuis werken of op kantoor werken. Ik denk dat we in de toekomst meer als digital nomads ook over een third space voor werk zullen beschikken.
En die third space kan overal zijn: in een creatieve hub, bij een collega thuis of in het café. Wij noemen dat the liquid workplace.”

DIGITAL TAYLORISM

“Ik zie dat met het hybride werken ook het digital taylorism in opkomst is.” Het digital taylorism verwijst naar de managementmethode ontwikkeld door Frederick Taylor. Frederick Taylor ontwikkelde zijn methode om de prestaties te verbeteren door de bedrijfsvoering wetenschappelijk en analytisch te benaderen. “Het taylorism is een concept uit het verleden en betekende dat alles meetbaar was. En dat kan nu allemaal digitaal. We krijgen nu de quantified workspace die alles meetbaar maakt en dat schuurt natuurlijk met de privacy. Privacy is een doorlopend thema en dat komt steeds terug. Sterker nog: de strijd om privacy wordt groter dan ooit.”

ONZEKERHEID

“Het is niet alleen het coronavirus dat blijft, maar ook de financiële onzekerheid en onrust blijven. Het wordt allemaal heel onzeker. Ik voorspel dat er een tweede schaarste aan komt: we gaan weer rennen voor wc-papier.” Het zijn niet alleen tekorten aan producten, maar ook tekorten aan grondstoffen. “Als de iPhone 13 zo goed blijft lopen dan kunnen ze niet voldoende produceren om aan de vraag te voldoen, want de grondstoffen zijn er niet.” Lieke merkt op dat de schaarste zich niet beperkt tot producten en grondstoffen. “Op dit moment is er ook een enorm tekort aan werknemers. Niet alleen in de IT-branche, maar ook in andere branches.” Hoe gaan we om met deze onzekerheid? “Je ziet dat mensen gaan cocoonen. We gaan het thuis gezellig maken, want dat kunnen we tenminste controleren.”

AANDACHT, BALANS & COMMUNICATIE

“Het ABC voor 2022 is Aandacht, Balans & Communicatie. Het vinden van balans is zowel voor bedrijven als voor werknemers belangrijk. Persoonlijke aandacht en communicatie is natuurlijk lastig voor bedrijven die zich richten op standaardisatie, maar het is echt ontzettend belangrijk. En door het thuiswerken weten we inmiddels ook dat de directeur thuis een baby heeft. Het is ook allemaal wat menselijker geworden, ondanks het feit dat alle contact zo lang alleen maar digitaal is geweest. Bedrijven die nu slim inzetten op aandacht, balans en communicatie kunnen echt iets moois neerzetten. Ik was verbaasd toen ik laatst in het nieuws hoorde over de dikke auto’s die bedrijven weer aanbieden om personeel aan te trekken. Ik ben heel cynisch over mensen die altijd voor het grote geld gaan. Ik zie dat de jongere generatie persoonlijke ontwikkeling en aandacht belangrijker vindt dan die grote auto. Ze willen leuk leven, maar dat is niet per definitie een dikke auto. Ze willen meer. Ze willen de kans krijgen om zichzelf te ontwikkelen of om bijvoorbeeld een paar maanden in het buitenland te werken. Ik voorspel dat 2022 het jaar van de tekorten wordt. Zeker ook als het gaat om personeel. En dan zijn aandacht, balans en communicatie ontzettend belangrijk om die war for talent te winnen.”

HACKERS, DEEPFAKE EN PRIVACY

“Het komende jaar worden ook security en deepfake belangrijke items. We zien dat we steeds meer verbonden zijn met slimme gadgets, maar dat ook steeds meer gehackt wordt. En dat zorgt voor steeds meer bewustwording.” Naast de risico’s die alle technologische ontwikkelingen met zich meebrengen, bieden alle ontwikkelingen ook mooie kansen. “Natuurlijk geven virtual reality en augmented reality ook ontzettend leuke mogelijkheden, zoals bijvoorbeeld de app van Lego. Je kunt met de app van Lego blokjes scannen en dan krijg je een suggestie om iets te bouwen.” Privacy speelt ook op dit gebied een belangrijke rol in de toekomst. “Het is ontzettend makkelijk om even aan Alexa of Siri te vragen om een liedje op te zetten, maar ook op deze manier wordt heel veel data verzameld. En stemherkenning gaat steeds verder. Zo kunnen bots op de klantenservice horen hoe iemand die belt zich voelt. Het gaat ook om de complete verzameling aan data en hoe deze wordt gebruikt en geïnterpreteerd.”

MUST-HAVE GADGETS

“Ik voorspel de opklapbare telefoon inmiddels zo’n 5 jaar en die doorbraak komt maar niet. Het probleem met technologie is dat er zo veel features in zitten die niet relevant zijn. Laat zien wat die features kunnen, maak het relevant.” Welke trends voorspelt Lieke dan op het gebied van gadgets? “Wat echt helemaal hot is dat zijn de NFT’s: non-fungible tokens.” NFT’s kunnen worden gebruikt om digitale creaties beschikbaar te maken: de token geeft toegang tot bijvoorbeeld digitale kunst, items in videogames of muziek. “Dat is echt wel leuk. Marshmello heeft bijvoorbeeld een digitaal concert in de populaire game Fortnite gegeven. Gevolgd door andere bands en artiesten. Spelers konden speciale virtuele items kopen: digitale merchandise die alleen tijdens het concert verkrijgbaar was. NFT’s zijn ook commercieel ontzettend interessant, dus daar gaan we in 2022 zeker meer van horen.”